Εκδόσεις

Οι χαραμάδες γίνονται ηλιαχτίδες, οι ρωγμές ελπίδα, ο πόνος βάλσαμο, το σκοτάδι φως!

Το φθινόπωρο του 2021, στα χρώματα γης και ουρανού, θάλασσας και αέρα, ξεκινήσαμε ένα ταξίδι μέσα από τη μαγεία του αγνώστου. Ένα ταξίδι κατάθεσης ψυχής, συναισθημάτων και ανακάλυψης του κόσμου μέσα μας και γύρω μας. Τον κόσμο αυτό τον αγαπήσαμε και παράλληλα συνομιλώντας με αυτόν, δομήσαμε μια στάση ζωής απέναντί του.

Οι εμπειρίες ως οι αποσκευές μας, ολοένα και πλήθαιναν. Το φθινόπωρο αγκάλιασε τον χειμώνα, ο χειμώνας φιλοξένησε την άνοιξη, η άνοιξη χαμογέλασε στο καλοκαίρι, και όλες μαζί οι εποχές, γίνανε φως και ζωή.

Τα παιδιά, ως οι βασικοί ταξιδιώτες, βιώνοντας τα τραγικά και ανάλγητα, τα άτεγκτα και στυγνά της εποχής μας, απέδειξαν μέσα από το μεγαλείο της ψυχής τους πως έχουν τη δύναμη να γεμίζουν τις χαραμάδες του κόσμου τους με τα δικά τους όνειρα, τα γνήσια και ανέπαφα από τον κόσμο τον ενηλίκων.

Τα όνειρα αυτά, οφείλουμε ως εκπαιδευτικοί να προστατεύσουμε και να ενισχύσουμε με κάθε τρόπο. Και όσα όνειρα δεν δίνουν χώρο σε εμάς για να χωρέσουμε, δίνουμε εμείς χώρο, να χωρέσουνε αυτά στον κόσμο τον δικό μας.

Σχολική Χρονιά 2023-2024

Αναπνέοντας στις σελίδες του Γ' Τόμου των Βιωματικών Ποιητικών Εργαστηρίων «Μια χαραμάδα στο κλειστό παράθυρο να γίνει δύναμη ζωής» με υπότιτλο «Από αύριο τα σφάλματά μας θα γίνουν δύναμη και φως» τα οποία διεξήχθησαν κατά τη σχολική χρονιά 2023 - 2024, κατευθυνόμαστε προς το Αιγαίο και τη Μεσόγειο, τα δειλινά και την πανσέληνο με μια αγκαλιά αισθήσεων και πλοηγήσεων.

Θα διασχίσουμε δρόμους μακρινούς σε Κύπρο και Ελλάδα, ανάμεσα σε έλατα, καστανιές, κερασιές, ποτάμια, λίμνες, ξεχασμένα χωριά. Στο καφενείο της γει τονιάς θα ακούσουμε τη φωνή του παππού, θα βιώσουμε τη γενναιοδωρία της γιαγιάς, θα μοιραστούμε τη γεύση του καφέ και θα αφήσουμε εκεί τις αλήθειες και την ηθική μας, το γέλιο, τις ευχές μας, την οργή και τον ήλιο μας. Θα πλησιάσουμε με καθαρή ματιά τον χώρο, τον χρόνο και θα αγγίξουμε με δέος την ιστορία και κυρίως την πρόσφατη οδυνηρή ιστορία εισβολής και κατοχής στο νησί μας. Θα συνομιλήσουμε με τα λάθη μας, με τα «πάθια και τους καημούς που τελειωμό δεν έχουν» και θα αγγίξουμε συνειδητά όλες τις πληγές, για να τις επουλώσουμε.

Και εκεί όπου η λογική δεν είναι τόσο δυνατή να επαγρυπνήσει και εκεί όπου χα λαρώνουν οι αντοχές, απειλούνται οι σταθερές και αιωρούνται οι αξίες, τότε με δυνατή ματιά θα μετουσιώσουμε τα αδύνατα σε δύναμη και σε πραγματικότητα. Τότε θα ανασυνθέσουμε τον δρόμο μας ως άτομα, ως κοινωνία, ως λαός, κόντρα στα δόλια παιγνίδια, τη σκουριά, την ισοπέδωση.

Σελίδες του Γ' τόμου κοσμούν επιλεγμένες εικαστικές δημιουργίες των παιδιών, συμβολικές μορφές που συνάδουν με το σκεπτικό των στόχων και με τον υπό έμφαση ειδικό στόχο της χρονιάς 2023 - 2024. Συγκεκριμένα, συνοδεύουν την καλλιέργεια και ενδυνάμωση της ιστορικής μνήμης και της εθνικής ταυτότητας των μαθητών/τριών, τη συνειδητοποίηση της κοινής ιστορικής πορείας του ελληνισμού της Κύπρου και της Ελλάδος, μέσω της δημιουργικής ποιητικής γραφής, με αφορ μή τα απεχθή γεγονότα του 1974 και της αιμάσσουσας κατοχής στο νησί.

Στη συνέχεια εκτίθενται οι αφίσες που δημιούργησαν οι ομάδες των παιδιών, για να προβάλουν τη δράση του Βιωματικού Ποιητικού τους Εργαστηρίου και ακολού θως, αποτυπώνονται σκηνές από τη διαδικασία και λειτουργία του, καθώς επίσης και το συλλογικό ποίημα το οποίο κατέχει και τη σημαντικότερη θέση.

Κάποια ποιήματα πλαισιώνονται από μεταφράσεις σε άλλες γλώσσες, οι οποίες βασίζονται στον σεβασμό και τη βαθιά κατανόηση που απαιτείται απέναντι στην ευαισθησία και τη φιλοσοφία του πρωτοτύπου.

Συμπληρωματικά, οι μαθητές/τριες εμπνεύστηκαν από το συλλογικό τους ποίημα και συνέθεσαν νέες δημιουργίες: διηγήματα, θεατρικές σκηνές, ατομικά ποιήματα. Έτσι, οι βιωματικές πληροφορίες και οι πολλαπλές εμπειρίες οι οποίες κατακτήθη καν και συγκεντρώθηκαν μέσα από τις συναισθηματικές και γνωστικές διαδικασίες των ΒΠΕ, οδήγησαν τα παιδιά σε άσκηση ανώτερων νοητικών λειτουργιών, την ανάλυση, τη σύνθεση, την αξιολόγηση. Κυρίως, οι βιωματικές πληροφορίες και οι πολλαπλές εμπειρίες συνέβαλαν στην αυτογνωσία, τη συναισθηματική νοημοσύνη και την εξέλιξη των παιδιών.

Τις σελίδες του Γ' Τόμου ομορφαίνουν, επίσης, οι εικαστικές δημιουργίες των μα θητών/τριών, οι οποίες προσθέτουν πολύχρωμο ύφος μηνυμάτων, επιβεβαιώνο ντας τη φράση του Λιούις Κάρολ «Πολλά πράγματα έβαλες αυτή η λέξη να εννοεί».

Δεδομένης της διεπιστημονικής και διαθεματικής διαδικασίας των ΒΠΕ σημειώνε ται ότι έχουν μελοποιηθεί έξι συλλογικά ποιήματα και παράλληλα έχουν παραχθεί σχετικά και ποικίλα βίντεο.

Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι στην τελευταία σελίδα του Γ' Τόμου συναντώ νται και τα είκοσι τρία δίκτυα Βιωματικών Ποιητικών Εργαστηρίων, στο σύνολο εξή ντα σχολείων, σε έναν διάλογο διακειμενικό με τίτλο «Τα σφάλματά μας θα γίνουν δύναμη και ζωή».

Στην επικοινωνία αυτή, ανταλλάσσουν σκέψεις, αναγνωρίζουν σφάλματα και λάθη και επιβεβαιώνουν την αναγκαιότητα ανατροπής των καιρών. Έτσι, μέσω της αυ τόματης γραφής, της γραφής του Ονείρου, συνθέτουν και μετρούν ποιητικά τα ηλιοβασιλέματα στη Μεσόγειο και στο Αιγαίο, να μην τους λείπει ένα.

Σχολική Χρονιά 2022-2023

Ξεφυλλίζοντας τον Β' Τόμο των Βιωματικών Ποιητικών Εργαστηρίων «Μια χαραμάδα στο κλειστό παράθυρο, να γίνει δύναμη ζωής», αισθανόμαστε ότι χωράμε όλοι και όλες σε ένα όνειρο. Στις σελίδες του θα περπατήσουμε τη χρονική σειρά διεξαγωγής των Βιωματικών Ποιητικών Εργαστηρίων και την ιδεολογική, αξιακή διαδρομή τους. Θα συντροφεύσουμε το παρελθόν με απόλυτη συνέπεια, θα συνομιλήσουμε με το παρόν με σεβασμό και στο μέλλον θα υποσχεθούμε με ευγένεια: να γνωριστούμε πέρα από τον χρόνο, μέσα από το φως. Αυτό το φως που ενώνει τις ψυχές χωρίς παράπονα.

Τις πρώτες σελίδες του Τόμου κοσμούν δύο επιλεγμένες εικαστικές δημιουργίες των παιδιών, φιγούρες που συνάδουν με το σκεπτικό των στόχων και πιο συγκεκριμένα με τον υπό έμφαση στόχο της χρονιάς 2022 - 2023 ο οποίος προωθεί τη διαλεκτική επικοινωνία της Ποίησης με τη Μυθολογία και τη Φιλοσοφία.

Ακολούθως, εκτίθενται οι αφίσες που δημιούργησαν οι ομάδες, για να επικοινωνήσουν τη δράση του Βιωματικού Ποιητικού τους Εργαστηρίου, παρουσιάζονται σκηνές από τη διαδικασία και λειτουργία του και παράλληλα προβάλλεται το συλλογικό ποίημα κάθε Βιωματικού Ποιητικού Εργαστηρίου και οι μεταφράσεις των ποιημάτων σε άλλες γλώσσες. Η μετάφραση των ποιημάτων βασίζεται στον σεβασμό, την αφοσίωση, την ευαισθησία και τη βαθιά κατανόηση που απαιτείται προς τη μορφή, την εικόνα και τον ψυχισμό του πρωτοτύπου.

Δεδομένης της διεπιστημονικής και διαθεματικής διαδικασίας των Βιωματικών Ποιητικών Εργαστηρίων, σημειώνεται ότι στη συνέχεια παρουσιάζονται οι δημιουργίες που παρήγαγαν οι ομάδες με αφορμή το συλλογικό ποίημα όπως η συγγραφή παραμυθιού, διηγήματος, θεατρικού, όπως η παραγωγή βίντεο, η σύνθεση ατομικού ποιήματος και η μελοποίηση στίχων.

Έτσι, η βιωματική γνώση, οι νοητικές και θυμικές διαδικασίες που ενεργοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια των Βιωματικών Ποιητικών Εργαστηρίων οδήγησαν στην ικανότητα των παιδιών να μπορούν να αφήνουν το αποτύπωμά τους, να σκέφτονται και να κατανοούν τι γνωρίζουν, τι δεν γνωρίζουν και πώς μπορούν να αξιοποιήσουν το «μεταγιγνώσκειν», σύμφωνα με τους Costa & Kallick (2009), για να δημιουργήσουν στη συνέχεια και να εξελιχθούν.

Τις σελίδες του Β' Τόμου κοσμούν επίσης, οι εικαστικές δημιουργίες των μαθητών και μαθητριών που συμμετείχαν στα Βιωματικά Ποιητικά Εργαστήρια κατά τη σχολική χρονιά 2022 - 2023.

Στην τελευταία σελίδα συναντώνται όλα τα Βιωματικά Ποιητικά Εργαστήρια σε έναν διάλογο διακειμενικό με σκοπό να χαρίσουν, να ανταλλάξουν στίχους και να αγγίξουν το ένα τη χαραμάδα του άλλου. Έτσι αβίαστα, από κοινού, μέσω της «αυτόματης γραφής», της γραφής του ονείρου, συντίθεται ένα διαλογικό ποίημα προς το βλέμμα του ήλιου, ένα ποίημα προς το Φως το οποίο μετατρέπεται σε δύναμη ζωής.

Σχολική Χρονιά 2021-2022

Ο Α' Τόμος συνιστά τις δημιουργίες των Βιωματικών Ποιητικών Εργαστηρίων που παράχθηκαν κατά τη σχολική χρονιά 2021-2022 σε δεκαέξι Γυμνάσια, Λύκεια και ΤΕΣΕΚ παγκύπρια.

Η πρώτη έκδοση περιλαμβάνει τις δημιουργίες διακοσίων περίπου μαθητών και μαθητριών που συμμετείχαν σε αυτά. Ποιήματα στην ελληνική γλώσσα, ποιήματα μεταφρασμένα σε άλλες γλώσσες, δημοσιογραφικός λόγος, εικαστικές δημιουργίες και προσωπικές εμπειρίες κοσμούν τον Α' Τόμο.